14 Mayıs 2017 Pazar

Eski Türk Dini



Eski Türk Dini konusunda çok araştırma olmasa da farklı fikirler zaman içinde ortaya atılmış. Bu fikirlerin birleştiği noktalardan biri ise bu kadar köklü bir  dini inanışın etkilerinin günümüzde yaşıyor olması. Buda ne kadar kuvvetli bir kültür oluşturduğunun göstergesi. Daha önceki Eski Türk Dini Tarihi ve Türklerin ve Moğolların Eski Dini  kitaplarında ve Türk Mitolojisi içinde onguların totemcilik geleneğinin bir kalıntısı olabileceğini söylemiştik. Bu kitapta totemcilik nedir? Sorusu ile başlayıp bunun açıkladıktan sonra totemcilik inancı, sosyo-kültürel hayata etkisini, ekonomik gelişmişliği Eski Türk İnanıcı ile karşılaştırıyor. Sadece totem kültürüne bakıldığında Türklerin bu inançlarının da aslında çok benzediği bir gerçek. İnanç sistemini yukarıda saydığımız hayat içersin de ki etkilerini karşılaştırdığımız zaman Türklerin aile yapılarından sosyal yaşamlarına kadar bir çok farklılıklar ortaya çıkıyor. Bunlardan dolayı daha öncede Türk Mitolojisi kitapları yazılarında belirttiğim gibi Türkler totemcilik yoktur. 

Kitap aslında eski Türk dini konusunda sorulması gereken üç kritik soruya yanıt  arıyor. Bunlardan biricisi yukarıda bahsettiğim totemizm konusu Türkler de ne şekilde olduğu idi. Bu konuyu sosyal-kültürel olarak inceleyerek bir sonuca varmış. İkinci cevap aranan soru Türkler Şaman mı idiler. Şamanizm konusuna girmesek de genel olarak bu konu her Türk Dini araştırmasında ve Mitoloji konularında karşıma çıktı. Orada karşılaştığım bilgileri size aktardım. Bu araştırmada da aslında Türklerin Şaman olduğu konusuna hemen inanılmaması gerektiğini vurguluyor. Bunun sebebininde farklı coğrafi yerlere gidildiğinde inanışların ve isimlerin farklılık gösterdiğini belirtiyor. Bununda derin bir inanç yapısın da olan bir sistemde mümkün olmayacağını vurgulamış. En son soru ise Türklerin eski dinleri üzerine bir araştırma olmuş. Türkler genel olarak üç temel inançları bulunmakta. Bunların ilki doğa güçlerinin mukaddes olduğuna inanır ve onlara kurbanlar sunarlardı. Diğer inançları ise Atalar Kültüdür. Bu kült günümüze kadar gelmiştir. Mesela Atatürk'ün kabrinin her yıl dünyada hiç bir liderin kabrinin olmadığı kadar ziyaret edilmesinin sebebinin temelinde bu vardır. Türkler büyük liderlerini ve halk adamlarını kendi kültür dünyaları içinde yaşatmaya devam etmişlerdir. Bundan dolayı aradan yüzlerce yıl geçmesine rağmen büyük liderler ve halk kahramanları kültür içinde yaşamaya devam etmiştir. Daha önce yine mitoloji konusunda değindiğim yer-sular yani doğa güçlerine Türkler saygı duyar onları da yaşayan bir varlık olarak, kendilerine ait ruhlarının olduğuna inanırlardı. Bundan dolayı yüce dağların, ormanların, nehirlerin, ağaçların vs gibi ruhları olduğuna inanır onlardan yardım ister ve onlara kurbanlar sunarlardı. Eski Türk dininde en temel olan inanç ise hiç bozulmayan ama zaman içinde bazı inançların öne geçmesiyle geride kalmış gibi gözükse de hiç bir zaman yok olmamış olan Gök Tengri inancıdır. Bu konuda çok fazla bilgi bulunmasa da çok eski bir inanç olduğu. Türkler arasında en köklü ve bağlı oldukları inançtır. Halen varlığını devam ettirmektedir. Müslüman olan Türkler Allah dendiği zaman onun Gökte olduğunu düşünürler. Bu eski Gök Tengri inancının tesirinden gelmektedir. Çünkü Gök sonsuz ve en yüce güç olan Gök Tanrı göğün en tepesinde bulunur.

Kitap eski olmasına rağmen günümüzde bile halen insanların kafalarını karıştıran soruları sorarak bunlara cevap aramaya gayret göstermiş. Kitabın baskısının olmamasından dolayı sadece sahaflarda bulunabilecek bir eser. Bu konuyu merak edenlere tavsiye ederim.

2 yorum:

  1. Şu aralar Edebiyat ile doğru orantılı giden bir Tarih merakım oluşmakta , biraz da mecburiyet ama benim için daha aşılması gereken çoook seviyelerden sonra okunası bir kitap olurdu.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tarih merakınızın uyanması güzel bir olay. Benim okuduğum kitaplar bazen çok ilerisi olabiliyor normal okuyucular için. Fakat öyle kitaplar oluyor ki onlar farklı açıdan bakmanıza yarıyor. Bu kitap temel 3 soruyu incelediği için okunmalı bu konuyu merak eden normal okuyucular içinde.

      Sil

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...