Cennetin Ejderleri

En son askerde bilimsel kitaplar okumuştum oda bir yılı aşkın bir süre geçti sanırım. Kendimde gerçi bilimin içinde olmama rağmen bu konuları biraz geriye bırakmam ilginç oldu. Yeniden bilimsel kitaplar okuma konusunda beni heyecanlandıran Eline bir kez kitap geçmeye görsün'e teşekkür ediyorum. Bundan  sonra ara ara fen bilimleri ile alakalı kitaplar okumaya devam edeceğim. Yoksa okuduğumuz çoğu kitap bilimsel ama sosyal bilimlere giriyor :)

Carl Sagan; ABD de yaşamış çok ünlü ve başarılı bir gök bilimci. Yaşadığı dönemde bilimin popülerleşmesi için çalışmış. Bu amaçla Contact (Mesaj) kitabını yazmış. Bu kitaptan uyarlama Mesaj adlı filmde var. Benim çok hoşuma giden bir filmin Carl Sagan'ın kitabından çıktığını bende şimdi araştırırken öğrendim. Bunun yanında Cosmos adında 12 bölümlük evreni anlatan bir belgesel dizisi hazlamıştır. Bu aralar yeniden düzenlenmiş hali yayınlanmakta, onuda size tavsiye ederim. Bunların yanında kendisinin bir çok bilimsel kitabı bulunmakta. SETİ (Dünya Dışı Akıllı Varlık Araştırması) yönetiminde bulunmuştur. Film ve kitaplarını okuduğunuzda göreceksiniz zaten kendisinin eğer uzaylılar ile temasa geçersek nasıl olacağı ile ilgili düşünceleri neden SETİ'ye önem verdiğini gösteriyor. Bunun yanında diğer gezegenlerin ayları, gezegenler hakkında şuan bizim bildiğimiz bilgilerin bazılarını kanıtlamış. Saygım 10 kat arttı :)  Belki çoğunuz duymamış olabilir dünya dışı canlı biliminin (Astrobiyoloji) öncülerinden.

Kitap insan beyni üzerine yazılmış. Ama bunu nasıl anlatsam bilemiyorum. Yazar ilk olarak insan beyninin kapasitesini hesaplamak ile beni şaşkınlığa çevirdi. Gerçekten daha önce hiç böyle bir fikir okumamıştım. Kafatasımızın içinde ne kadar güçlü bir işlemci taşıdığımızı bize gösteriyor. Ama saksıyı çalıştırmazsan o dünyada eşi benzeri olmayan işlemcide bir işe yaramıyor tabi. Bunun yanında insanoğlunun beyninde tuttuğu bilgi seviyesinin ve kapasitesinin yanında. Beyni dışında bulunan bilgi birikimi hakkında da güzel bilgi veriyor. 

Şunu belirtmekte yarar var. Yazar Evrim görüşüne inanıyor. Bundan dolayı bakış açısı bu görüşte üzerine temellendiriyor. Beyinin işleyişi, gelişimi ve güncel olan bir çok konu hakkında bilgi vermiş yazar. Beynin fiziksel özelliklerinin zekaya etkisinide inceliyor. Dinozorların zeka seviyesi konusunda ki bölüm ise gerçekten ilginç. Benim bildiğimin aksine dinozorların zeka seviyesi çok düşükmüş. Halen günümüzde nasıl evrim geçirerek yaşadıklarını da söylüyor.

Kitapta beni baya bir düşündüren bir konu var. Antropologlar (İnsan Bilimciler)  bir çok farklı insansı ve günümüz insanını ilgilendiren kemikler buldular. Bunlar arasındaki geçişleri ve bir biri arasındaki genetik bağlantıyı daha tam çözmüş değiller. Biz sürekli insanı tek tip düşünüyoruz oda şuan ki Homo Sapiens. Fakat bu bulunan iskelet kalıntıları farklı türde insansı türlerinin olduğunu bize gösteriyor. Ben geniş olarak İnsan Bilimi okumadım, bu bilim dalında acaba bu bulunan iskeletlerin büyük maymun, goril tarzı hayvanların atalarının olma olasılığı var mı sorusu aklıma geldi. Ama böyle bir ihtimal yok ise bu Homo Sapiens dışı bulunan iskeletler nedir sorusu bizim için çok önemli. Tabi bu iskeletlere teoloji biliminin vereceği cevapta önemli bence.

İkinci olarak beni en çok merak ettiren şey. İnsanlardan sonra zeka seviyesi görülen hayvanların dillerinin çözülememesi. Bunlardan yunus ve balinaların halen kendi aralarındaki iletişim çözülmüş değil. Maymunlar üzerinde yapılan çalışmalara değindiğinde ise insan daha fazla meraklanıyor. Burada araştırmacılar maymunların gırtlak yapısının konuşmaya elverişli olmadığını keşfetmişler. Daha sonra bir bilim insanı hayvanlara işaret dilini öğretilirse acaba iletişim kurulabilir mi diye düşünerek bu işe koyulmuş ve başarılı olmuş. İşaret dili öğretilen maymun insana tam şekilde yaklaşamasa da iletişim kurabildiğini soyut şekilde düşünebildiğini, şaka yapabildiği görülmüş. Fakat deneyi sonuna kadar devam edememiş. Yazar burada " Dişi maymun acaba doğal hayatında doğum yapsa bu konuşma bilgisini kendi yavrularına öğretir miydi ?" diye bir soru soruyor. Gerçekten çok ilginç bir şey olurdu bu olsaydı. Deneyin devamının olmasını isterdim. Beni de bu konuda meraklandırdı. Bilim kurgu dünyasında ki Maymunlar Cehennemi gibi ileriye dönük bir şey olur muydu? Belki günümüzde bu tür deneyler devam ediyordur. 

Yazarın okuduğum ilk kitabı olsa da bilime bakış açısı hoşuma gitti. Kitap içinde kendisi de incil üzerinden bir kaç yerde hikayeler anlatıyor ama fazla değil. Yazar burada kendi alanı dışında başka bir bilim dalı üzerinde kitap yazdığını da belirtelim.

Kitabın kapağı ise kitabın en ilginç noktasından bir tanesi. Cennetin Ejderleri ismi üzerine mi yapılmış emin değilim. Fantastik romanların kapaklarına yakışır ve bazılarından bile iyi bir şekilde kapak hazırlanmış. Esas kapağı daha iyi, kitap içeriğini tam yansıtmasa da kapakta bir gönderme var. Kitap 1977 de yazılmış. Okurken o zamanın bilimsel ve teknolojisini düşünerek okumanızı tavsiye ederim. 1978 yılında da Pulitzer ödülünü kazanmış.

Beynin ve zekanın gelişimini, beyinle ilgili günümüzde dahi sorulan soruları, evrim, hayvanlar, dinsel hikayeler ile ilgili anlatılar gibi konularda okunacak bir kitap.  Kitap size bilgi verirken düşünmeye de teşvik ediyor.